De Zaak-Van Beuningen
Door: Twan van den Brand

Willem van Beuningen jr. belandt in april 1945 in Kamp Vught. De oorlog in het zuiden van Nederland is voorbij, boven de rivieren dendert hij nog even door. In het kamp worden intussen geen slachtoffers meer opgesloten, maar van collaboratie en verraad verdachte landgenoten.

Het is voor de notabele familie Van Beuningen, bewoners van de Vughtse buitenplaats Huize Bergen, een ongemakkelijke epiloog van de oorlog. Moeder Charlotte Fentener van Vlissingen heeft veel goeds gedaan voor de gevangenen van het SS-concentratiekamp. En nu zit haar zoon achter datzelfde prikkeldraad. Willem junior stamt uit twee geslachten die de Steenkolen Handels Vereeniging (SHV) hebben opgericht. Hij geldt als een talentvol componist, in Parijs opgeleid door Maurice Ravel, gekend vanwege zijn Bolero, en andere grootheden. Als buitenlands correspondent, want dat vak beoefent hij ook, betuigt hij in zijn stukken steun aan het Frankrijk van de collaborerende maarschalk Pétain. Tijdens de oorlog profiteert hij in Nederland van zijn vriendschap met een hoge Duitse officier, zo luidt een andere beschuldiging. Er speelt meer. Hij heeft zich “desbewust gedragen in strijd met de belangen van het Nederlandsche Volk”, zo constateert het Bossche tribunaal. Maar de zaak-Van Beuningen illustreert vooral ook de naoorlogse competentiestrijd tussen illegaliteit, politie en Militair Gezag. Niet alleen Vughtse en Bossche prominenten, het kabinet in Londen en het Bureau Nationale Veiligheid (BNV), verre voorloper van de huidige inlichtingendienst, mengen zich eveneens in het gekrakeel rond de miljonairszoon.