Lezing: SS-concentratiekamp
Door: Bert Oomen

Kamp Vught is het enige SS-concentratiekamp geweest in de door Nazi-Duitsland bezette West-Europese gebieden. Het kamp werd in januari 1943 in gebruik genomen, en in september 1944 bij nadering van de geallieerden in grote haast weer ontruimd. In de korte periode van haar bestaan hebben er ongeveer 12.000 Joden en 20.000 niet-Joden gevangen gezeten. Kamp Vught is nu een Nationaal Monument. Op de plek waar in de oorlog bijna 32.000 mensen gevangen zijn gehouden, staat nu een modern herinneringscentrum. Onder het motto ‘Herdenken is nadenken’ worden hier de verhalen verteld van slachtoffers, omstanders en hulpverleners, waarbij wordt ingezoomd op het dagelijkse leven in het kamp.
De terreur in de kampen kan echter alleen volkomen begrepen worden door óók naar de wereld buíten het prikkeldraad te kijken. Kamp Vught was weliswaar bijzonder, maar het stond niet op zichzelf. De samenstelling van de gevangenisbevolking, condities en behandeling kregen vorm door krachten van buitenaf.
Kamp Vught was een van de vele kampen die deel uitmaakten van de uiterst professionele terreurmachine van de SS. In deze lezing wordt door Bert Oomen daarom juist weer uitgezoomd. Door het ontstaan van het kamp in het bredere perspectief van de misdadige SS-organisatie te plaatsen, kunnen we ook het gebeurde beter begrijpen en ervan leren.